Wat is alcohol?

Ongeveer 8 op de 10 volwassenen drinkt weleens wijn, bier of sterke drank, maar wat is alcohol nou precies? Wist je bijvoorbeeld dat het natuurlijke gistingsproces een maximaal alcoholpercentage van 15% oplevert? Regelmatig drinken kan gevolgen hebben op verschillende vlakken. Je gezondheid is er daar slechts een van. Toch is drank diepgeworteld in onze samenleving. Dat heeft te maken met de lange geschiedenis: het oudste bekende bewijs van alcoholproductie dateert uit 7000 tot 6600 v.Chr. We zetten de feiten van alcohol voor je op een rijtje.

Geschiedenis

Alcohol is door zijn verdovende, ontspannende werking al eeuwenlang onderdeel van rituelen en feesten. De Grieken en Romeinen gebruikten dit middel al. In de Middeleeuwen werd bier zelfs beschouwd als veiliger dan water, doordat ziekteverwekkers in het water werden gedood tijdens het brouwproces. Daarnaast had bier ook een voedzaam imago in een tijd dat eten schaars was. Pas rond 1960 werd alcohol in Nederland algemeen verkrijgbaar.

Hoe wordt het gemaakt?

Door granen, fruit of aardappelen met water en gist, verkrijg je alcohol. Deze drinkbare vorm heet ook wel ethanol of ethylalcohol. De chemische formule is C2H5OH. Andere grondstoffen waaruit alcohol wordt gewonnen, zijn rijst (sake), kokosbloemen (arak), honing (mede) en agave (tequila en mezcal). Het natuurlijke fermentatieproces levert een alcoholpercentage op van maximaal 15%. Boven dit percentage sterven de gistcellen namelijk af.  

Sterke drank met een alcoholpercentage van meer dan 15% wordt verkregen door distillatie. Distillatie scheidt en concentreert alcohol door het verwarmen en afkoelen van een alcoholische basisdrank. Je houdt hierdoor een zuiverdere vorm van alcohol over.

Kenmerken en eigenschappen van alcoholische dranken

Alcohol zelf is een heldere, geur- en kleurloze vloeistof. De fabrikant voegt er ingrediënten aan toe om tot een bepaalde smaak en kleur te komen. Andere producteigenschappen van alcohol:

• licht ontvlambaar
• gemakkelijk oplosbaar in water, dus ook in lichaamsvocht
• geeft een branderig gevoel 
• calorierijk – 7 calorieën per gram alcohol*
• wordt in andere vorm ook gebruikt als schoonmaakmiddel
• geeft bij grotere hoeveelheden typische symptomen

*Een standaard glas pils bevat 10 gram alcohol.

Werking van alcohol

Alcohol wordt snel opgenomen in het bloed en verdooft je hersenen. Hierdoor wordt onder andere je waarneming verdraaid en je inschattingsvermogen en reactiesnelheid beïnvloed. Je neemt ook eerder risico’s door zelfoverschatting. Hierdoor kan je drankgebruik verschillende nadelige gevolgen hebben. Denk aan een kater en op de lange termijn ook aan de effecten op je lichamelijke en geestelijke gezondheid, je relaties en werk. Daarnaast raken sommige van die gevolgen ook de maatschappij. Denk bijvoorbeeld aan de kosten voor behandeling van alcohol-gerelateerde ziekten en ongevallen waarbij alcohol in het spel is.

Ten slotte is alcohol extra schadelijk voor jongeren, omdat hun hersenen zich nog niet volledig hebben ontwikkeld. Hetzelfde geldt bij alcohol en zwangerschap. Hierbij kan het ongeboren vruchtje ernstige schade oplopen.

Wat zegt de wet

De verkoop en consumptie van alcohol zijn door de wetgever inmiddels aan banden gelegd. Denk aan de regels voor alcoholverkoop aan jongeren, een maximale korting op alcoholhoudende dranken en de wetgeving rond alcohol en verkeer. Volgens de wet valt alcohol niet onder drugs, maar dat zegt niet zoveel. Rijden onder invloed van drank is immers strafbaar. Bovendien kunnen de gevolgen van alcoholmisbruik net zo ingrijpend zijn als bij harddrugs en is dit middel zeer verslavend.

Hardnekkige verslaving 

Wat niet iedereen weet: alcohol is zowel geestelijk als lichamelijk verslavend; de gevolgen kunnen zeer ingrijpend zijn. Zomaar stoppen met drank kan bijvoorbeeld levensgevaarlijke afkickverschijnselen geven, waardoor een detox verstandig kan zijn. Hierdoor kun je alcohol ook wel vergelijken met harddrugs.

Toch nog vragen? 

Het kan zijn dat je toch nog vragen hebt, bijvoorbeeld over je eigen drankgebruik of dat van een naaste. Of je wilt meer weten over hoe een behandeling in onze afkickkliniek eruit ziet. Bel ons dan gerust op 040-303 2626 of vul je gegevens online in.